Het is alweer november en dat betekent dat we richting Kerstmis gaan. Daarom vindt u in deze nieuwsbrief nadere informatie over de kerstconcerten en de H. Missen rond Kerstmis.
In de bijlage hieronder treft u een interview met oud-koorlid Theo van der Veldt aan. Theo –wie kent hem niet? – is van 1946 tot medio 2015, met enkele tussenpozen, lid van het Kathedrale Koor geweest en kan daar mooie verhalen over vertellen.
Jubileumjaar 2016
Op 19 januari 2016 is het 70 jaar geleden dat het Muziekinstituut van de Kathedraal St. Bavo werd opgericht. Het streven van het eerste bestuur was te komen tot de oprichting van een koorschool waar de leerlingen naast het reguliere basisschoolonderwijs, dagelijks zouden worden onderricht in stemvorming, koorzang, notenleer en repertoirestudie. Na vijf jaar noeste bestuursarbeid was de Koorschool St. Bavo een feit: de eerste koorschool in Nederland werd officieel geopend op 8 december 1951 en dit betekent dat de Koorschool komend jaar 65 wordt. Aan jubileumjaar 2016 wordt dan ook op verschillende fronten aandacht besteed.
De in het leven geroepen jubileumcommissie heeft inmiddels tal van passende activiteiten uitgedacht en half december worden alle betrokkenen bij koren en Koorschool door middel van een flyer op de hoogte gebracht van de komende jubileumactiviteiten.
Verbouwing Kathedraal
De verbouwing van de Kathedraal is nog steeds gaande. In 2010 is de restauratie gestart met de koepel, de transepten en de sacristie. Na de oplevering hiervan werd in 2012 begonnen met het hoogkoor, de kooromgang en de straalkapellen. Dit gedeelte was in het voorjaar van 2014 klaar, waarna in de nazomer gestart werd met het middenschip. Eerst de noordzijde en daarna de zuidzijde. Naar verwachting wordt het middenschip nét voor de kerst opgeleverd, waarna begin 2016 aan het laatste deel, namelijk de westtorens en het portaal, kan worden begonnen. In 2017 moet deze ingrijpende verbouwing gereed zijn.
Kerstconcert Kathedrale Koor
De reorganisatie van het schip zo vlak voor kerstmis heeft echter tot gevolg dat het kerstconcert dit jaar niet in de Kathedraal kan plaatsvinden. Er is mooie vervangende ruimte gevonden in de H. Bavo aan de Herenweg te Heemstede. Op het programma staat o.a. het feestelijke Gloria van Vivaldi.
Kaarten à 17,50 per stuk zijn te bestellen via www.bavoconcert.nl.
U, als Vriend, mag 2 gratis kaarten voor het kerstconcert van het kathedrale koor aanvragen. U kunt dit doen door het sturen van een mailtje naar info@vriendensintbavo.nl of door het sturen van een briefje naar het Secretariaat van de Stichting Vrienden St. Bavokoren, p/a Franz Schubertlaan 49, 2102 EK Heemstede.
Kerstconcert Kathedrale Koor
Zaterdag 12 december 2015
Aanvang 19.00 uur
H. Bavo, Herenweg 88 te Heemstede
Wat u zeker ook niet mag missen is het kerstconcert dat gegeven wordt door het beroemde St. John’s College Choir uit Cambridge op zondag 20 december om 20.00 uur. Alle informatie hierover vindt u hieronder.
Alle decemberdata op een rij:
Zaterdag 12 december, 19.00 uur, Kerstconcert Kathedrale Koor in de H. Bavo, Herenweg 88, Heemstede.
Zondag 20 december, 20.00 uur, Kerstconcert St. John’s College Choir m.m.v. Bavo Cantorij, Kathedraal.
Woensdag 23 december, 20.00 uur, Festival of Nine Lessons and Carols door de Bavo Cantorij.
Donderdag 24 december, kerstnachtmissen om 20.00 uur en om 22.30 uur.
Vrijdag 25 december, 10.00 uur, Hoogmis van Kerstmis.
*************************************************************************
KERSTMIS MET THE CHOIR OF ST. JOHN’S COLLEGE CAMBRIDGE
Deze kerstperiode is het wereldberoemde St. John’s College Choir uit Cambridge, één van Engelands meest vermaarde koren, in Nederland voor een tournee. Engeland is het land van de tradities.
De twee overgebleven jongenskoren in Cambridge, die van het St. John’s College en van het King’s College, worden gezien als de beste jongenskoren ter wereld.
Het koor bestaat vanaf 1670 en zingt voor de hoge stemmen nog altijd met jongens. Deze jongens (8-12 jaar) moeten naast een uitmuntende stem ook beschikken over voldoende schoolvaardigheden om naast het vele zingen ook hun opleiding te kunnen voltooien. Daarbij spelen ze gemiddeld ook twee instrumenten.
De mannen van het koor, in de leeftijd van 18-22 jaar, studeren aan de universiteit van Cambridge en moeten naast hun studie veel uren investeren in het zelf bestuderen en vervolgens uitvoeren van de muziek. Naast hun dagelijkse verplichtingen in de College Chapel, zingt het koor jaarlijks concerten over de hele wereld. Het koor heeft ook veel cd’s opgenomen.
Op het programma staat een mooi aanbod aan prachtige kerstmuziek.
Kaartverkoop: www.bavoconcert.nl en VVV – Grote Markt Haarlem
E-mailadres: stjohns@koorschoolhaarlem.nl
Director of Music: Andrew Nethsingha
Orgel: Joseph Wicks and Glen Dempsey
M.m.v. de Bavo Cantorij o.l.v. Sanne Nieuwenhuijsen
*************************************************************************
Theo van der Veldt, koorlid van het eerste uur, vertelt…
Theo van der Veldt heeft onlangs afscheid genomen na 53 jaar koorlid te zijn geweest. Hij was, met enkele onderbrekingen, aan het koor verbonden sedert 1946!
Theo is als actief koorlid afgelopen juni gestopt, met de Romereis als absoluut hoogtepunt. De afsluiting van zijn koortijd viel samen met de installatie van de nieuwe leerlingen, op de laatste zondag van het schooljaar in de Kathedraal. Op zijn afscheid werd Theo verrast met gesproken en gezongen speeches, maar de grootste verrassing was wel een kaars met daarop een foto. Een zeer speciale foto, genomen tijdens de laatste tournee naar Rome, op het moment dat Theo een stevige hand krijgt van de Paus! Hij wist niet dat er een foto was van dat mooie moment, dus de verrassing was groot.
Hij en zijn vrouw Rina ontvangen de interviewster hartelijk met koffie, hij heeft zich serieus voorbereid en alvast een aantal zaken genoteerd. Het eerste wat opvalt als je binnenkomt is de prachtige eikenhouten communiebank langs de muur, met een voorstelling van het laatste avondmaal, en de houtsnijwerkstatie aan de muur. “Van een oom die koster was in Heemstede gekregen, uit een verdwenen kerk en van de mestvaalt gered” vertelt Rina.
Net op de BAVO school werd Theo al gevraagd of hij niet bij het koor wilde? Ja, dat leek hem wel leuk! Het eerste jaar bij juf Kraakman, later bij juf Brosi, die later ook de ‘moeder van het internaat’ werd. De Koorschool startte in 1951, en bij de eerste directeur, dr. Kat (overleden in 1958) , was Theo ook misdienaar.
“Ik begon als klein knulletje van 7 jaar, en het was zingen, zingen en nog eens zingen. Pasen, Kerst, Vesperdiensten. Het zingen in zo’n stampvolle kerk, toen was de kerk echt nog stampvol, de koorleden stonden boven, dicht op elkaar naast het orgel, en als je dan naar beneden keek! Dat deed je wel iets, dat was imponerend!” Toch wilde hij na ongeveer een jaar stoppen, hij had er geen zin meer in, wilde voetballen, andere dingen doen waar hij nooit tijd voor had. “Mijn moeder zei toen: “ga jij nou maar even fijn door, die bevlieging gaat wel weer over”… en ze kreeg gelijk!”
Alle tijd werd ermee gevuld en ook het onderwijs was er aan ondergeschikt, in die tijd een soort Daltononderwijs: “We kregen een paar uur les, moesten zelf taken maken, want de optredens waren het belangrijkste! We zongen ook overal in de omgeving: ‘een rouwtje of een trouwtje’ dat konden er zomaar op één dag 3 tot 4 achter elkaar zijn! Zingen en hup naar het volgende adres! Jan Valkestijn heeft dat veranderd toen hij het directeurschap overnam; onderwijs en koren werden toen meer gescheiden.”
Theo heeft in de loop der jaren heel wat tournees meegemaakt: Frankrijk, Denemarken, Zwitserland, Duitsland, België, vier keer naar Rome en Slovenië, waar een gesprek door het taalprobleem niet mogelijk was maar wel de fles slivovitsj meteen op tafel kwam. “Het eerste tournee, dat kan ik me nog goed herinneren! Dat ging naar Sens, die kerk bestond 900 jaar. Onze bus raakte de weg kwijt en een behulpzame politieagent op de fiets heeft ons toen de weg gewezen. We werden ondergebracht bij particulieren, dat was een heel avontuur. Ik kwam 25 km verderop terecht en dat bleek een prima hotel, maar de organist, dat was toen Schouten, had minder geluk. Hij verbleef in een oud kasteel waar hij geen oog dicht deed, vanwege het kraken en piepen van deuren en vloeren!”
Een andere anekdote: “We werden in Waregem ondergebracht bij een kloosterorde van zwijgende monniken. Grootse stilte heerste er, en wij ook stil ons broodje eten natuurlijk. Maar er was op tv een voetbalwedstrijd Feijenoord – Benfica, we mochten kijken, maar zonder geluid! Ook bij de doelpunten hielden we ons stil, want anders moest de tv uit!”
In 1954, toen zijn stem veranderde, moest hij er wel af. Dat is nu wel anders gelukkig, nu blijven de kinderen zingen en met een goede begeleiding komt de stem er zelfs mooier uit. Ook na de Koorschool gaan ze door, bij de senioren, waar ze een uitstekende begeleiding krijgen, van Sarah Barrett, die ook de Wiener Sängerknaben heeft begeleid en van Michelle Malinger. Er is nu een doorgaande lijn, koorleden blijven zingen in andere koren, houden contact, blijven elkaar zien.
Theo wilde in 1960, na zijn diensttijd, weer terug bij het Koor. Dat was bijzonder, koorleden keerden zelden of nooit terug, hij was de enige. Maar hij moest wel voorzingen, beoordeeld en besproken worden!
Theo was het eerste koorlid dat verkering kreeg via het Koor. Dat kwam zo: de vader van Rina zong ook in het Kathedrale Koor en was lid van de feestcommissie. Haar oudere zus zorgde voor de koffie en thee, maar kreeg verkering en had er geen zin meer in… Rina nam op de feestelijke Cecilia avond haar taak over, er waren partners bij, er werd na afloop gedanst en… Theo kwam in de keuken vragen of zij met hem wilde dansen. Ze had voor het eerst een strakke rok aan en hakjes, ze struikelde en… viel in zijn armen.
Ze zijn op 6 oktober getrouwd in de Spaarnekerk. Het mannenkoor heeft er gezongen en, bij leven en welzijn zullen ze in 2016 hun 50ste jaar samen vieren! Omdat Rina’s vader ook bij het koor zong kende ze het klappen van de zweep: veel van huis, altijd maar repeteren en optreden. Geen kerstontbijt maar nachtmissen zingen!
Waarom is Theo gestopt? Zingen was zijn lust en zijn leven! Behalve dat bij het ouder worden de stem minder soepel wordt, werd ook het repeteren zwaar. Bovendien zijn er nu meerdere koren, om de koorleden wat minder te belasten, maar dat heeft ook tot gevolg dat er naar verhouding veel meer wordt gerepeteerd dan opgetreden.
Theo stamt echt nog uit de tijd dat het zingen je eerste, tweede en derde hobby was! Niet dat hij verder helemaal geen hobby’s had: er was nog een volkstuin. Hij had een grote volkstuin waar veel geëxperimenteerd werd met het kweken van groenten, fruit en bloemen, hij heeft er meerdere keren mooie prijzen mee binnengehaald.
“Mijn werk was eigenlijk ook mijn hobby” vertelt Theo. Zijn werkzame leven speelde zich af bij Van Tubergen, in de bloembollen en zaden. Zijn baas, Miek Hoog, stelde hem op een gegeven moment voor mee te doen aan de Chelsea Flower Show, in Engeland. Dat luidde een periode van 10 tropenjaren in! In die tijd had hij zelfs geen tijd voor het Koor: van ’78 tot ’88 heeft hij het Kathedrale Koor vaarwel gezegd maar zong nog wel, bij een wat ‘gemakkelijker’ koor: het Petrus en Paulus Koor. Daarvoor waren niet zoveel repetities nodig. En Rina zong er ook al.
Chelsea speelde zich af op de 3de dinsdag in mei, maar de 3de maandag was misschien wel de belangrijkste dag: dan kwam Queen Elizabeth in gezelschap van een hele stoet vips de tentoonstelling openen. De voorbereidingen bij Van Tubergen begonnen in augustus, het jaar daarvoor dus. Het verzamelen van de bollen en knollen, koud zetten, kleine beetjes water geven. Op de Chelsea binnenshow moest alles tegelijk in bloei staan: van sneeuwklok tot dahlia en alles daartussen. De bollen en knollen gingen als ‘ijsklompen’ in koelwagens naar Engeland. “Ik heb het allemaal zelf al doende uitgevonden, die hele gedirigeerde groeicyclus, hoe je bloei kon vertragen en versnellen, waar de potten moesten staan, hoe je de temperatuur moest regelen. Eh nee, ik was in die tijd niet veel thuis, nee”. En soms werd er ook een mooie tulp of krokus uit eigen tuin meegenomen. En het lukte hem, de vele gouden medailles getuigen ervan.
Ook in York en Harrowgate waren er van die binnententoonstellingen, waar Theo zijn groene vingers op uitleefde, en ook medailles veroverde.
In 1978 is Van Tubergen naar Lisse verhuisd, de grond aan de Leidsevaart ging naar een bouwer voor een groot nieuwbouw project. Op een gegeven moment werd het bedrijf verkocht aan Goemans en dat bleek het einde van de kwekerij te betekenen en kwam er helaas ook een einde aan Theo’s werkzaamheden.
Hun twee dochters hadden best graag naar de Koorschool gegaan, ware het niet dat er in die tijd nog geen meisjes werden toegelaten. Ze zijn wel beiden misdienaar geweest, onder meer bij de uitvaart van Mgr. Zwartkruis. Daar kweten zij zich zo goed van hun taak dat Kardinaal Willibrordus hen er voor complimenteerde!
Het Koor ging ook naar Japan en Rusland, helaas was dat in een periode die voor Theo en zijn vrouw heel zwaar was. Hun jongste dochter Sandra bleek een hersentumor te hebben. Operaties mochten niet baten en in december 1996 is zij overleden. Hoewel Theo toen nauwelijks aan kooractiviteiten toe kwam, heeft het koor voor hen beiden toen veel betekend. De Koorleden waren hen op meerdere wijzen tot grote steun en op de begrafenis heeft het Koor gezongen.
Hoewel hij niet meer zingt is Theo nog steeds actief in kerk en koor: “ Ik ben koster/acoliet bij de Blinkert en bij de Kathedraal. In Overveen assisteer ik bij uitvaarten, en ik ben al ruim 10 jaar kerkwacht. Ik heb ooit het bezorgen van het Bavojournaal van mijn jongste dochter overgenomen toen ze ziek werd en dat doe ik nog steeds, nu al 19 jaar. Bij het Festival of Nine Lessons and Carols, dat door Fons Ziekman uit Engeland naar Haarlem is gehaald, fungeer ik al 20 jaar met heel veel plezier als ceremoniemeester en sinds 3 jaar doe ik dat ook in de St. Jan in Laren”.
Een bijzonder gesprek met een bijzondere man!
Een van de hoogtepunten van de reis was het privé concert dat de Bavocantorij mocht geven voor emeritus paus Benedictus XVI bij zijn huis in de Vaticaanse tuinen. Zowel de cantorij als paus Benedictus hebben hier bijzonder van genoten.
Kerstmis 2014 in de Kathedraal
Festival of Nine lessons and Carols – 23 december om 20.00 uur
